zawarcie małżeństwa

Wyłączenie odpowiedzialności za zobowiązania współmałżonka

Odpowiedzialność za zobowiązania współmałżonka jest odpowiedzialnością z majątku wspólnego objętego małżeńską wspólnością majątkową odnosząca się tylko i wyłącznie do długów zaciągniętych w trakcie trwania małżeństwa. Współmałżonek nie odpowiada za zobowiązania małżonka swoim osobistym majątkiem. Odpowiedzialność dotyczy tylko majątku powstałego w trakcie trwania związku małżeńskiego. Zgodnie z obowiązującymi przepisami, współmałżonek nie odpowiada za długi zaciągnięte jeszcze przed zawarciem związku małżeńskiego. W sytuacji takiej, wierzyciel może żądać zaspokojenia z majątku osobistego małżonka. Również współmałżonek nie odpowiada za długi małżonka wówczas, gdy nie ma majątku wspólnego tzn. w przypadku obowiązywania pomiędzy małżonkami tzn. intercyzy. Nie odpowiadamy również za długi małżonka wówczas, gdy nie ma majątku wspólnego, a więc np. gdy została zawarta umowa o rozdzielczości majątkowej, czy też gdy małżeństwo ustało i wspólność majątkowa małżeńska przekształciła się w współwłasność na zasadach ogólnych. W takim przypadku wierzyciel może jednak żądać zaspokojenia z udziału, który przypadł małżonkowi przy podziale majątku wspólnego.

Długi małżonka

Odpowiedzialność za długi małżonka zaciągnięte w trakcie trwania wspólności ustawowej majątkowej uzależniona jest przede wszystkim od wyrażenia zgody na zaciągnięcie przez małżonka zobowiązania. Chodzi tutaj o długi wynikające z czynności prawnych, a więc zazwyczaj z zawartych przez małżonka umów. Jeżeli taką zgodę wyrazimy, wówczas wierzyciel małżonka może żądać spłaty długu nie tylko z majątku osobistego naszego małżonka będącego jego dłużnikiem, ale również z naszego majątku wspólnego, tj. objętego wspólnością majątkową małżeńską. Wspólność ustawowa małżeńska powstaje w momencie zawarcia związku małżeńskiego, o ile małżonkowie nie zawarli umowy majątkowej małżeńskiej wprowadzającej rozdzielczość majątkową.

Jeżeli istnieją ważne powody, Sąd może na żądanie jednego z małżonków postanowić, iż ustawowa wspólność pomiędzy małżonkami zostaje wyłączną, w tej sytuacji za zaciągnięte zobowiązania odpowiedzialny jest tylko ten małżonek, który je zaciągnął. W celu wyłączenia ustawowej wspólności majątkowej należy złożyć do sądu wniosek o wyłącznie odpowiedzialności małżonka za zobowiązania zaciągnięte przez drugiego małżonka w sprawach wynikających z zaspokojenia zwykłych potrzeb rodziny. Postępowanie odbywa się w trybie nieprocesowym. W świetle obowiązujących przepisów, rozstrzygnięcie o wyłączeniu odpowiedzialności małżonka za zobowiązania zaciągnięte przez drugiego z małżonków w sprawach wynikających z zaspokajania zwykłych potrzeb rodziny, może nastąpić dopiero po umożliwieniu złożenia wyjaśnień małżonkowi wnioskodawcy.