Ustalenie nierównych udziałów w majątku małżonków jest możliwe tylko wtedy, gdy łącznie spełnione są trzy przesłanki, po pierwsze jeden z małżonków zgłosił żądanie ustalenia nierównych udziałów, po drugie wystąpiły ważne powody tego żądania, po trzecie małżonkowie w różnym stopniu przyczynili się do powstania majątku wspólnego. Warto dodać, iż to na małżonku żądającym ustalenie nierównych udziałów w majątku wspólnym spoczywa ciężar udowodnienia, iż małżonkowie w różnym stopniu przyczynili się do powstania majątku wspólnego.
Zgodnie z art. 43 Kodeksu Rodzinnego i Opiekuńczego oboje małżonkowie mają ostatecznie równe udziały w majątku wspólnym. Przyjmuje się, iż „ważne powody” oznaczają względy natury moralnej, które sprawują, iż w niektórych sytuacjach faktycznych równość udziałów małżonków w majątku wspólnym mogłaby być traktowana jako rozstrzygniecie kolidujące z zasadami współżycia społecznego. W pojęciu ważnych powodów należy umieścić zachowywanie się małżonków w sposób szkodliwy dla interesów rodziny, przejawiające się w porzuceniu rodziny i niewykazywaniu żadnej troski o jej byt, prowadzeniu nagannego moralnie trybu życia, uchylaniu się od pracy. Przy ocenie zasadności zgłoszonego żądania o ustalenie nierównych udziałów nie ma znaczenia sama tylko wysokość pobieranych zarobków i uzyskiwanie dochodów oraz sposób i racjonalność ich wykorzystywania w ramach zaspokajania potrzeb rodziny.
Ustalenie wspólnego majątku zgodnie z postanowieniem Sądu
Zgodnie z postanowieniem Sądu Najwyższego okoliczność, że zarobki jednego z małżonków były znacznie niższe niż zarobki drugiego małżonka nie może być jedyną podstawą do przyjęcia, że wystąpiły ważne powody w rozumieniu art. 43 § 2 Kodeksu Rodzinnego i Opiekuńczego. Jeżeli przez cały czas trwania związku małżonek nie trwonił majątku ani nie postępował z nim lekkomyślnie, to nawet jeżeli środki pochodzące z osiągniętych przez jednego małżonka zarobków, które wniósł do majątku wspólnego, były znacznie wyższe niż wniesione przez drugiego, nie uzasadnia to ustalenia nierównych udziałów w majątku wspólnym.
Doktryna zgodnie wskazuje, iż w pojęciu ważnych powodów nie mogą się mieścić okoliczności niezależne od małżonków, niezawinione przez nich lub zasługujące na usprawiedliwienie. Należy do nich zaliczyć np. brak pracy z powodu bezrobocia, kalectwo, długotrwałą chorobę, sprawowanie opieki nad osobami bliskimi, pobieranie nauki w celu osiągnięcia wyższych kwalifikacji zawodowych. W tejże kategorii nie mieści się również stwierdzona w wyroku orzekającym rozwód lub separację obciążająca jednego z małżonków wina rozkładu pożycia małżeńskiego, jak i ustalenie w wyroku unieważniającym małżeństwo, że jedno z małżonków zawarło je w złej wierze. Ciężar udowodnienia okoliczności warunkujących ustalenie nierównych udziałów małżonków w majątku wspólnym spoczywa na tej osobie, które zgłosiła wniosek o ustalenie nierównych udziałów.
Twój majątek został nierówno podzielony? Skontaktuj się z nami.