W przypadku odpowiedzialności deliktowej, obowiązek odszkodowawczy ma charakter pierwotny. Bezpośrednią konsekwencją dokonania czynu niedozwolonego jest konieczność naprawienia szkody.
Możliwość ustalenia podmiotu zobowiązanego do naprawienia szkody jest dużo trudniejsza niż w przypadku roszczeń odszkodowawczych za niewykonanie lub nienależyte wykonanie umowy. Odpowiedzialność za szkodę wyrządzoną czynem niedozwolonym oparta jest za zasadzie ryzyka.
Zgodnie z treścią art. 415 Kodeksy Cywilnego osoba, która z winy swojej wyrządziła drugiej osobie szkodę, jest zobowiązana do jej naprawienia. W związku z treścią przytoczonego artykułu wyróżniamy 4 przesłanki odpowiedzialności za szkodę powstałą w wyniku czynu niedozwolonego, mianowicie:
- dokonanie przez sprawce czynu niedozwolonego;
- szkoda wyrządzona drugiej osobie;
- wina sprawcy,
- związek przyczynowy pomiędzy szkoda, a czynem niedozwolonym.
Wszystkie przesłanki muszą zostać spełnione łącznie, brak jakiejkolwiek z nich skutkuje wyłączeniem możliwości dochodzenia roszczeń odszkodowawczych z czynów niedozwolonych.
Skutkiem czynu niedozwolonego jest powstanie zobowiązania między sprawcą szkody a poszkodowanym, którego treścią jest przywrócenie rzeczy do stanu poprzedniego bądź zapłacenie stosownego odszkodowania.
Roszczenia odszkodowawcze od nieletnich
Inaczej niż w przypadku zdolności do czynności prawnych, która zasadniczo rozpoczyna się od ukończenia 18 roku życia, odpowiedzialność za delikt jest możliwa już od ukończenia 13 roku życia. Małoletni, który nie ukończył lat 13, nie ponosi odpowiedzialności za wyrządzoną szkodę – odpowiedzialność taką poniosą z reguły rodzice, jeśli nie dopełnili obowiązku pieczy nad dzieckiem
Roszczenia odszkodowawcze z czynów niedozwolonych (deliktów) przedawniają się co do zasady z upływem trzech lat od dnia, w którym poszkodowany dowiedział się o szkodzie i osobie zobowiązanej do jej naprawienia, lecz nie później niż z upływem lat dziesięciu od dnia, w którym nastąpiło zdarzenie wywołujące szkodę. Termin biegnie od momentu, w którym poszkodowany poweźmie wiedzę, co do powstania szkody oraz osoby zobowiązanej do jej naprawienia.