ubezwłasnowolnienie całkowite

Ubezwłasnowolnienie całkowite

Z chwilą ukończenia lat 18 nabywa się pełne prawo do decydowania o swoim życiu.

Pełna zdolność do samodzielnego decydowania o swoim życiu może okazać się jednak niebezpieczna dla osób niezaradnych z powodu choroby lub upośledzenia. W związku z tym, w polskim systemie prawnym funkcjonuje instytucja ubezwłasnowolnienia całkowitego.

Przesłankami ubezwłasnowolnienia całkowitego jest brak możliwości samodzielnego kierowania swoim postępowaniem przez daną osobę w skutek choroby psychicznej, zaburzeń psychicznych, niedorozwoju umysłowego czy też innych zachować tj. narkomania, pijaństwo. Sąd orzeka o ubezwłasnowolnieniu tylko w interesie danej osoby, i dla jej dobra. Osoba według, której orzeczono środek w postaci całkowitego ubezwłasnowolnienia nie może podejmować decyzji prawnych oraz decydować o swoim życiu.

Ubezwłasnowolnienie jest zarazem wyrazem troski, pomocy i opieki wobec osób, które nie potrafią same się o siebie zatroszczyć, pomóc sobie i zaopiekować sobą.

Ubezwłasnowolnienie może być częściowe lub całkowite w zależności od stanu zdrowia osoby, która ma zostać ubezwłasnowolniona.

Wniosek o ubezwłasnowolnienie może złożyć do sądu tylko określony krąg osób. Osobami uprawnionymi do złożenia takiego wniosku są małżonek osoby, która ma być ubezwłasnowolniona, jej krewni w linii prostej -rodzice, dziadkowie, dzieci, wnuki-, rodzeństwo. Wniosek o ubezwłasnowolnienie może też złożyć prokurator. Decyzję o złożeniu takiego wniosku prokurator może podjąć, jeżeli zauważy taką potrzebę w związku z toczącym się innym postępowaniem albo, jeżeli otrzyma zawiadomienie od osoby, która nie należy do kręgu osób uprawnionych i uzna to za zasadne.

Wniosek o ubezwłasnowolnienie w praktyce

We wniosku o ubezwłasnowolnienie powinno zostać określone, czy żąda się ubezwłasnowolnienia całkowitego czy częściowego. Do wniosku muszą być dołączone dokumenty potwierdzające przynależność osoby, która złożyła wniosek do kręgu osób uprawnionych. Wymagane są również świadectwa o stanie zdrowia lub stanie umysłowym osoby, która ma być ubezwłasnowolniona; w przypadku osób upośledzonych umysłowo będą to np. świadectwo od lekarza psychiatry albo psychologa; w przypadku osób uzależnionych od alkoholu, np. zaświadczenie z poradni przeciwalkoholowej.

Należy również wskazać opiekuna prawnego, który sprawowałby opiekę nad osobą ubezwłasnowolnioną.

Warto przy tym podkreślić, że osoba, która złożyła wniosek o ubezwłasnowolnienie w złej wierze lub lekkomyślnie, podlega karze grzywny do 5 000 zł. Jeżeli wniosek o ubezwłasnowolnienie całkowite jest zasadny, sąd wydaje postanowienie o ubezwłasnowolnieniu całkowitym, w którym wskazuje powód ubezwłasnowolnienia. Odpis prawomocnego postanowienia jest przesyłany sądowi opiekuńczemu w celu ustanowienia opiekuna, co ma na celu przede wszystkim zapewnienie opieki nad osobą ubezwłasnowolnioną całkowicie. Opiekuna nie ustanawia się, jeżeli ubezwłasnowolniony całkowicie pozostaje jeszcze pod władzą rodzicielską

Wniosek należy złożyć do sądu okręgowego wydział cywilny, właściwy dla miejsca zamieszkania osoby, która ma być ubezwłasnowolniona, a w przypadku braku miejsca zamieszkania w miejscu jej pobytu. Od wniosku pobiera się opłatę stałą w kwocie 40 zł.

Ubezwłasnowolnione całkowicie mogą zostać osoby, które ukończyły trzynaście lat, jeżeli nie są w stanie pokierować swoim postępowaniem z powodu choroby psychicznej, niedorozwoju umysłowego albo innych zaburzeń psychicznych, w szczególności pijaństwa lub narkomanii. Osoba ubezwłasnowolniona całkowicie może dokonywać jedynie czynności w drobnych, bieżących sprawach życia codziennego. Pozostałych czynności w jej imieniu może dokonać tylko opiekun.